Podatki w branży medycznej – jakie obowiązki mają lekarze i dentyści?
Data publikacji 20 lutego 2025
Lekarze i dentyści to zawody zaufania publicznego, ale oprócz świadczenia usług medycznych muszą także sprostać obowiązkom podatkowym. Prowadzenie działalności w branży medycznej wiąże się z koniecznością rozliczania podatków dochodowych, podatku VAT oraz prowadzenia odpowiedniej dokumentacji finansowej. W zależności od formy działalności oraz zakresu usług, przepisy mogą się różnić. W tym artykule omówimy kluczowe aspekty podatkowe dla lekarzy i dentystów oraz podpowiemy, jak uniknąć błędów w rozliczeniach.
Formy działalności a wybór opodatkowania
Lekarze i dentyści mogą prowadzić działalność w różnych formach prawnych, a każda z nich ma swoje konsekwencje podatkowe.
Najpopularniejszą opcją jest jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG), która pozwala na elastyczne rozliczanie podatków. W jej ramach można wybrać jedną z form opodatkowania:
-
Skala podatkowa (12% i 32%) – korzystna dla osób z niższymi dochodami lub ponoszących wysokie koszty, które można odliczyć.
-
Podatek liniowy (19%) – wybierany przez lekarzy i dentystów osiągających wysokie dochody, ponieważ nie zależy od progu podatkowego.
-
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (14%) – opcja uproszczona, ale nie pozwala na odliczenie kosztów uzyskania przychodu.
Alternatywnie, specjaliści medyczni mogą prowadzić działalność w formie spółki z o.o.. Jest to rozwiązanie korzystne pod kątem odpowiedzialności prawnej i optymalizacji podatkowej, szczególnie w przypadku większych przychodni czy klinik. Spółka płaci CIT (9% dla małych firm, 19% dla większych podmiotów), a jej właściciele dodatkowo opodatkowują wypłatę dywidendy.
Podatek VAT w działalności medycznej
Usługi medyczne świadczone w ramach ochrony zdrowia podlegają zwolnieniu z VAT. Dotyczy to zarówno lekarzy prowadzących indywidualną praktykę, jak i większych placówek medycznych. Zwolnienie obejmuje usługi związane z leczeniem, diagnostyką oraz profilaktyką zdrowotną.
Jednak nie wszystkie usługi wykonywane przez lekarzy i dentystów są zwolnione z VAT. Na przykład:
-
Usługi estetyczne i kosmetyczne nieobjęte celami medycznymi mogą podlegać 23% VAT. Dotyczy to np. zabiegów wybielania zębów, medycyny estetycznej czy innych usług poprawiających wygląd, ale niemających uzasadnienia zdrowotnego.
-
Sprzedaż produktów medycznych i leków – jeśli lekarz lub dentysta sprzedaje pacjentom materiały, np. środki ortodontyczne, może być zobowiązany do naliczenia VAT na takich transakcjach.
Obowiązki księgowe i ewidencja przychodów
Lekarze i dentyści prowadzący działalność gospodarczą muszą dbać o prawidłowe ewidencjonowanie przychodów i kosztów. W zależności od wybranej formy opodatkowania, konieczne może być prowadzenie:
-
Księgi przychodów i rozchodów (KPiR) – w przypadku opodatkowania skalą podatkową lub podatkiem liniowym.
-
Ewidencji przychodów – dla osób na ryczałcie.
-
Pełnej księgowości – jeśli działalność jest prowadzona w formie spółki z o.o.
Od 2023 roku większość lekarzy i dentystów jest zobowiązana do używania kas fiskalnych, jeśli świadczą usługi na rzecz osób fizycznych. Zwolnienia z obowiązku posiadania kasy fiskalnej dotyczą tylko lekarzy, którzy rozliczają się wyłącznie z NFZ, natomiast lekarze przyjmujący pacjentów prywatnie muszą ewidencjonować przychody.
Składki ZUS i ubezpieczenia zdrowotne
Prowadząc działalność, lekarze i dentyści są zobowiązani do opłacania składek ZUS. Wysokość składek zależy od formy opodatkowania:
-
Przy skali podatkowej i podatku liniowym – składka zdrowotna wynosi 4,9% (podatek liniowy) lub 9% (skala podatkowa) dochodu.
-
Przy ryczałcie – składka zdrowotna jest naliczana według przedziałów przychodowych i wynosi od około 380 zł do ponad 1000 zł miesięcznie.
Dodatkowo lekarze zatrudnieni na etacie mogą korzystać z ulg w opłacaniu składek w działalności gospodarczej, jeśli ich wynagrodzenie przekracza minimalne progi wymagane przez ZUS.
Kontrole podatkowe i ryzyko błędów
Branża medyczna, mimo swojego prestiżu, podlega takim samym kontrolom podatkowym jak inne sektory gospodarki. Aby uniknąć błędów, warto korzystać z usług doświadczonego doradcy podatkowego oraz prowadzić dokładną dokumentację finansową.
Lekarze i dentyści, prowadząc działalność gospodarczą, muszą spełniać określone obowiązki podatkowe. Wybór odpowiedniej formy opodatkowania, prawidłowe rozliczanie VAT oraz prowadzenie ewidencji przychodów to kluczowe kwestie, które wpływają na stabilność finansową praktyki lekarskiej. Zwolnienia podatkowe mogą pomóc w optymalizacji kosztów, jednak wymagają one dokładnej znajomości przepisów. Warto także pamiętać o regularnych składkach ZUS i przestrzeganiu obowiązków księgowych, aby uniknąć problemów podczas kontroli skarbowych.
Artykuł sponsorowany